BAZALT
"Doğanın gücü, bazalt gibi sarsılmazdır."
BAZALT TAŞI NASIL OLUŞUR
Bazaltın oluşum süreci, volkanik patlamalarla başlar. Yer altındaki magma, volkanik aktivitelerle yüzeye çıkar. Bu süreçte, magma yüzeye ulaştığında lav akışları oluşturur. Lavlar hızla soğuyarak bazaltı meydana getirir. Yüzeydeki hızlı soğuma, ince taneli bir dokuya sahip bazaltın oluşumunu sağlar. Zamanla, bazalt tabakaları tortul süreçler ve jeolojik etkinlikler sonucu katmanlaşarak geniş alanlara yayılabilir.
BAZALT TAŞININ ÖZELLİKLERİ
Bazalt taşı, volkanik bir kaya türüdür. Diyarbakır’ın kara taşı olarak bilinir. Genellikle siyah veya koyu gri renkte bulunur ve yüksek sertlik ile dayanıklılığa sahiptir, bu da onu inşaat malzemesi olarak ideal kılar. Yoğunluğu yüksektir ve su geçirmezlik özellikleri sayesinde dış mekan uygulamalarında sıklıkla tercih edilir. Yapısı sayesinde akustiği iyileştirir. Genellikle ince taneli bir dokuya sahiptir ve bazen mikroskobik kristaller içerir.
BAZALT TAŞININ KULLANIM ALANLARI
İnşaat sektöründe, sağlamlığı nedeniyle binaların temellerinde ve yapılarında tercih edilirken, yüzey kaplaması olarak parke taşları ve döşemelerde de sıkça kullanılmaktadır. Peyzaj tasarımında bahçe yolları, duvarlar ve dekoratif unsurlar için ideal bir malzeme olarak öne çıkmaktadır.
Mimari uygulamalarda ise bazalt, bazı modern binaların dış cephe kaplamalarında yer alır. Sanayi alanında, inşaat endüstrisinde beton katkı maddesi olarak ve aşındırıcı malzeme olarak kullanılabilir. Ayrıca, yol yapımında agrega olarak da kullanımı yaygındır.
BAZALT TAŞININ ÇIKARILDIĞI YERLER
Bazalt taşı, Türkiye’de özellikle Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde bol miktarda bulunur. Diyarbakır, Kapadokya, Malatya ve Bingöl gibi yerler, bazaltın çıkarıldığı önemli alanlardır. Ayrıca, İzlanda, Hawaii ve Endonezya gibi volkanik adalarda da yaygın olarak bulunmaktadır. Bu bölgelerdeki bazalt, genellikle yüksek mineral içeriği ile dikkat çeker ve inşaat, dekorasyon ve sanayi gibi birçok alanda kullanılmak üzere çıkarılmaktadır.
Bazalt, antik dönemlerden itibaren çeşitli medeniyetler tarafından tercih edilen bir malzeme olmuştur. Dayanıklılığı sayesinde zamanla ayakta kalan yapılar, kültürel mirasın bir parçası haline gelmiştir.
BAZALT TAŞININ KULLANILDIĞI KÜLTÜREL MİRASLAR
KARS KALESİ
Kars ilinin en belirgin tarihi yapılarından biridir. Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde çeşitli onarımlar geçirmiştir. Stratejik bir tepe üzerinde inşa edilen bazalt taşından yapılar, yüksek surlar ve kulelerle korunmaktadır. Kars Kalesi, hem askeri bir savunma yapısı hem de bölgenin tarihine tanıklık eden önemli bir kültürel mirastır.
DİYARBAKIR SURLARI
Diyarbakır Surları, tarihsel olarak büyük öneme sahip olup dünyanın en uzun ve en iyi korunmuş surlarından biridir. Bu etkileyici yapı, bazalt taşından inşa edilmiştir. Bazalt, volkanik bir taş türüdür ve Diyarbakır’ın çevresindeki Karacadağ volkanik bölgesinden elde edilmiştir. Siyah renkteki bu taş, surlara hem estetik bir görünüm kazandırmış hem de dayanıklılık sağlamıştır.
Surların inşaatı M.Ö. 4. yüzyıla kadar uzanmakla birlikte, Roma, Bizans, Artuklu ve Osmanlı dönemlerinde eklemeler ve onarımlar gerçekleştirilmiştir. Bu süreç, surların tarih boyunca farklı medeniyetlerin izlerini taşımasına olanak tanımıştır.
Diyarbakır Surları, 2015 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne dahil edilmiştir.
DİYARBAKIR ULU CAMİİ
Diyarbakır Ulu Camii, 1091 yılında Artuklu Beyliği döneminde inşa edilmiş olup, Türkiye'nin en eski ve en büyük camilerinden biridir. Selçuklu mimarisinin karakteristik özelliklerini taşıyan cami, bazalt taşından yapılmıştır. 1.000 m²'lik bir alanı kaplayan Ulu Camii, 33 sütunla desteklenen büyük bir iç mekâna sahiptir.
Caminin avlusunda yer alan zarif bir minaresi bulunur ve iç mekân, çeşitli taş işçiliği ve süslemelerle zenginleştirilmiştir.
KARS ANİ HARABELERİ
Kars Ani Harabeleri, Türkiye'nin Kars ilinde bulunan tarihi ve arkeolojik açıdan önemli bir antik kenttir. M.S. 5. yüzyılda kurulan Ani, 11. yüzyılda en parlak dönemini yaşamış ve Ermeni Krallığı döneminde önemli bir merkez haline gelmiştir. Stratejik konumu nedeniyle pek çok kez saldırıya uğramış, 1064 yılında Selçuklular tarafından fethedilmiştir.
Ani, çeşitli mimari stillerin bir arada bulunduğu bir yerleşim alanıdır. Kentte, 10. yüzyılda inşa edilen Ani Katedrali, 11. yüzyılda yapılan Gürcü Kilisesi ve 12. yüzyılda inşa edilen Fethiye Camii gibi dikkat çekici yapılar bulunmaktadır. Bu yapılar, Ani'nin farklı dönemlerdeki dini ve mimari özelliklerini yansıtır.
Comments